ZABIEG | Czesć operacji technologicznej, która sie odbywa bez zmiany natrzedzi i parametrów obróbki. |
ZABUDOWA | Budynki znajdujące sie na okreslonym terenie; z. charakyteryzuje sie z punktu widzenia przeznaczenia (np. z. mieszkaniowa), wzajemnego usytuowania budynków (np. z. zwarta, z. luźna) itd. |
ZACIER | W browarnictwie mieszanina zesrutowanego slodu z wodą w pierwszym etapie produkcji piwa; w gorzelnictwie miazga ziemniaczana rozparowana, zmieszana ze slodem, a w końcowej fazie zacierana drozdzami (tzw. z. glówny) |
ZACIOS | Skosne wcicie w elemencie drewnianym na calej jego szerokosci, w celu stworzenia oparcia dla drugiego elementu, lączonego z pierwszym pod kontem. |
ZACUMOWAĆ | Przycumować cumami statek do nabrzeza, dalby. |
ZACZYN | Spoiwo budowlane uzyskane z polączenia materialu wiązącego 9np. cementy, wapna, gipsu, magnezytu) z wodą lub z roztworem chemicznym. |
ZAKŁÓCENIA | Niepoządane przebiegi wystepujące jednoczesnie z przebiegiem uzytecznym (sygnalem). pochodzące ze źródel innych niz sygnal; rozróznia sie m.in. z. atmosferyczne (odbioru radiowego i telewizyjnego) wystepujące wskutek wyladowań elektrycznych w atmosferze, z. kosmiczne (szumy kosmiczne) wywolane promieniowaniem elektromagnetycznym z przestrzeni kosmicznej, z. energetyczne, powodowane dzialaniem urzadzeń energoelektrycznych, jak linie wysokiego napiecia, silniki elektryczne oraz z. wlasne (przenik, szum cieplny itd.) |
ZAŁOGA | Personel zatrudniony w zakladzie przemyslowym lub obslugujący jednostke komunikacyjną (np. z. fabryki, z. pociągu, z. statku). |
ZAPALNIK | Urząedzenie powodujące wybuch materialu wybuchowego w pocisku lub ladunku wybuchowym; z. dzialą sie na uderzeniowe (dzialające pod wplywem uderzenia), czasowe (zwloczne) dzialające w okreslonym czasie oraz zblizeniowe - dzialające w chwili zblizenia sie do celu na okresloną odleglosć np. w rakietach przeciwlotniczych. |
ZAPORA | Budowla wodna pietrząca wode, przegradzająca doline rzeki w celu utworzenia zbiornika wodnego, z którego wode wykorzystuje sie do celów energetycznych lub do nawadniania gruntów albo do regulowania stanu wody w rzece z. betonowe i zelbetonowe dzieli sie na ciezkie (grawitacyjne) o pelnym przekroju trójkątnym, przenoszące wszystkie obciązenia na podloze, lukowe o scianie lzejszej, lukowo wygietej, przenoszącej obciązenie na strome zbocza skalnej doliny oraz filarowe o lekkiej konstrukcji, w której parcie wody przenoszą na podloze filary; |